การเรียนรู้ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต : Online Learning

Online learning คำนี้ หลายๆคนคงสงสัยว่า เหมือนกับ e-learning ไหม ที่จริงทั้ง Online learning กับ e-learning มาจากพื้นฐานเดียวกัน ที่เป็นการพัฒนานำเอาบทเรียน เนื้อหาสาระ ในลักษณะเช่นเดียวกันComputer Based Learning แต่ Online Learnig และ e-learning ก็มีข้อแตกต่างกัน ในหลายๆด้าน

จาก diagram ด้านบน Online learning เป็นรูปแบบการเรียนรู้ที่พัฒนาต่อมาจาก CAI หรือ Computer Based Learning ลักษณะของการเรียนรู้แบบ online learning มีมากกว่า CAI ก็คือ การปฎิสัมพันธ์ CAI มีระหว่าง ผู้เรียน กับตัวสื่อบทเรียน แต่ ลักษณะ online learning จะสามารถปฎิสัมพันธ์ร่วมกันระหว่าง ผู้เรียนกับผู้เรียน และผู้เรียนกับครูผู้สอนได้ด้วย ซึ่งรูปแบบการเรียนแบบ online นี้ ตอบสนองให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางผู้เรียนรับผิดชอบผลที่ได้รับจากการเรียน โดยครู จะทำหน้าที่ให้การสนับสนุน และให้คำแนะนำมากกว่าให้นักเรียนจดข้อมูลต่างๆในห้องเรียนผู้สนับสนุนจัดหานักเรียนจากแนวที่กำหนดไว้ และ กิจกรรมในการเรียนให้นักเรียนหาข้อสรุปและตอบกลับโดยการหาข้อมูลจากหลายๆ แหล่งหนังสือ และสิ่งตีพิมพ์เป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญรวมถึงเพื่อนร่วมชั้นเรียนและไม่ควรมองข้ามเรื่องสถานที่ที่จะใช้

ความหมายของ online-learning

คำว่า Online Learning หมายถึง การเรียนในลักษณะใดก็ได้ ซึ่งใช้การถ่ายทอดเนื้อหาผ่านช่องทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่งเนื้อหา สารสนเทศอาจอยู่ในรูปแบบการเรียนด้วยข้อความพร้อมสื่อประกอบอื่น หรือมีกระบวนการ Interactive (ที่มีการโต้ตอบระหว่างผู้เรียนกับตัวengine ที่มีลักษณะคล้ายกับโปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยสอน)

ปัจจุบัน เมื่อกล่าวถึง online-learning คนส่วนใหญ่จะหมายถึง การเรียนเนื้อหา หรือ สารสนเทศ ซึ่งออกแบบมาสำหรับการสอนหรือการอบรม ซึ่งใช้เทคโนโลยีของเว็บในการถ่ายทอดเนื้อหา และเทคโนโลยีระบบการบริหารรายวิชา (Course Management System) ซึ่งการถ่ายทอดเนื้อหาสามารถแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ

1. เน้นข้อความออนไลน์ (Text Online) เป็นการนำเสนอเนื้อหาในรูปของข้อความเป็นหลัก โดยเน้นเนื้อหาที่เป็นข้อความและตัวอักษร มีลักษณะเช่นเดียวกับการสอนบนเว็บ (WBI)
2. รายวิชาออนไลน์เชิงโต้ตอบและประหยัด (Low Cost Interactive Online Course) เป็นการนำเสนอเนื้อหาในรูปของตัวอักษร ภาพ เสียงและวีดิทัศน์ที่ผลิตขึ้นมาอย่างง่าย ๆ นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาระบบการบริหารรายวิชา เพื่อช่วยให้ผู้ใช้ปรับปรุงเนื้อหาให้ทันสมัยได้อย่างสะดวก
3. รายวิชาออนไลน์คุณภาพสูง (High Quality Online Course) เป็นการนำเสนอเนื้อหาในลักษณะของสื่อประสมที่ได้รับการออกแบบและพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้มีการเน้นการเข้าถึงเนื้อหาตามความต้องการในลักษณะที่ไม่เป็นเชิงเส้นตรง มีการออกแบบกิจกรรมซึ่งผู้เรียนสามารถโต้ตอบกับเนื้อหา รวมทั้งมีแบบฝึกหัดและแบบทดสอบให้ผู้เรียนสามารถตรวจสอบความเข้าใจได้ หลังจากนั้นผู้สอนอาจนัดหมายผู้เรียนมาพบ เพื่อเน้นย้ำประเด็นสำคัญ ๆ ที่ผู้สอนทราบว่าผู้เรียนมักเกิดปัญหา หรือตอบปัญหาที่ผู้เรียนพบจากการที่ได้ศึกษาด้วยตนเองแล้วก่อนที่จะมาเข้าชั้นเรียนนั่นเอง

นอกจากนี้หน่วยงานวิจัย นักการศึกษา สถานศึกษาต่างๆ ยังให้ความหมายของ Online -learning ไว้อีกหลายความหมาย  อาทิ

DeCoSLO
The DeCoSLO (Definition of Common Standards for Learning Objects) is a project developed by Online Learning, along with Edexcel, North Lincolnshire College, CEdMA, and Autodesk to develop a repository for learning objects. Online Learning is acting as the software developer, with North Lincolnshire College providing content

Crawford Scientific
Online Learning is currently converting courseware for online delivery and assessment for Mass Spectrometer training specialists, Crawford Scientific. The original course material has been enhanced with the full use of interactive multimedia, including 3D modelling, animations and audio

การจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์(Online Learning) เป็นอีกหนึ่งรูปแบบของการจัดการเรียนรู้ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในยุคปัจจุบัน สถานศึกษา มหาวิทยาลัยต่างก็ให้ความสำคัญกับการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ เพราะช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การที่เราจะจัดการเรียนการสอนแบบออนไลน์ให้มีประสิทธิภาพ เราต้องเข้าใจ แนวคิด หลักการที่สำคัญ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีต่างๆ นำมาออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน คุณสมบัติของครูออนไลน์ การเตรียมความพร้อมของผู้เรียน การเตรียมเครื่องมืออุปกรณ์ต่างๆ การบริหารจัดการคอร์ส การสร้างชุมชนออนไลน์ เป็นต้น เพื่อให้การเรียนการสอนมีประสิทธิภาพ ผู้เรียนรู้สึกสนุกไปกับการเรียน


online learning คือ การเรียนโดยผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ผู้เรียนรับผิดชอบผลที่ได้รับจากการเรียน โดยให้การสนับสนุนและให้คำแนะนำมากกว่าให้นักเรียนจดข้อมูลต่างๆในห้องเรียนผู้สนับสนุนจัดหานักเรียนจากแนวที่กำหนดไว้ และ กิจกรรมในการเรียนให้นักเรียนหาข้อสรุปและตอบกลับโดยการหาข้อมูลจากหลายๆ แหล่งหนังสือ และสิ่งตีพิมพ์เป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญรวมถึงเพื่อนร่วมชั้นเรียน และไม่ควรมองข้ามเรื่องสถานที่ที่จะใช้

จากคำนิยาม online learning เน้นกระบวนการ นอกจากการสะสมข้อมูล การจดจำ online learning ยังก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยน(กระบวนการ),การประเมินค่า,และการประยุกต์ใช้ข้อมูลความสามารถทางเทคโนโลยีของคอมพิวเตอร์ และอินเตอร์เน็ต ช่วยให้กระบวนการต่างๆ บรรลุผลได้อย่างรวดเร็ว และทำให้เข้าใจได้ครอบคลุม เทคโนโลยีใหม่ๆ

online learning..กระบวนการปฏิรูป(การเปลี่ยนแปลง)การเรียนในห้องเรียนเสมือน เทคโนโลยีเป็นศาสตร์และศิลป์ ในการใช้เทคโนโลยีเชิงปฏิสัมพันธ์ ไม่ใช่เป็นเครื่องมือช่วยในการเรียน แต่เปรียบเสมือนการเขียนให้เห็นทางไกล สำหรับการเรียน เป็นสิ่งที่ถูกต้องที่ว่านักเรียนเป็นศูนย์กลางของการเรียน เมื่อเทคโนโลยีถูกนำมาใช้ เพราะเทคโนโลยีสร้างองค์ประกอบแวดล้อมและโอกาสในการเรียนได้หลากหลายรูปแบบ ผู้สนับสนุนเรียนรู้วิธีการใหม่ในขณะที่เทคโนโลยีแสดงถึงความซับซ้อนในระดับต่างๆ, การประสิทธิภาพในการเรียน ได้มากขึ้น เพราะฉะนั้น เป็นสิ่งถูกต้องที่ว่า การเรียนคือศูนย์กลางในห้องเรียนเสมือนหลักสูตรการเรียน online ต้องการความร่วมมือและการปฏิสัมพันธ์ในระดับสูง
เพื่อค้นหา,ประเมินค่า,และปฏิบัติการโดยไม่มีข้อจำกัดของจำนวนข้อมูลที่มีอยู่และเป็นประโยชน์ โดยผู้สนับสนุนสมมุติกฎของผู้นำและผู้เรียน

online-learning ให้อะไรแก่เราบ้าง
คำถามที่มักจะมีผู้ถามบ่อยครั้งเมื่อมีการตั้งประเด็นสนทนา เกี่ยวกับ online-learning คือ online-learning จะให้อะไรแก่เราบ้างถ้า ตอบอย่างรวบรัดก็พอมีคำตอบได้หลายประการอาทิ
1) ความรวดเร็วและผลกระทบที่มีต่อการพัฒนาตาม เป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการเรียนรู้ เพราะ online-learning ให้บริการผ่านสื่อที่ใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ เป็นหลักจึงมีข้อได้เปรียบที่สามารถนำผู้เรียนเข้าสู่บทเรียนได้อย่างรวดเร็วโดยผู้เรียน แทบไม่เสียเวลาในการรอเพื่อเข้าสู่บทเรียนนั้นๆ เลยนอกจากนั้น ผู้เรียนสามารถเลือกที่จะเข้าเรียนในบทเรียนใดก่อนหรือหลังได้ด้วยตัวเอง โดยที่ไม่ต้องเรียนตามลำดับของบทเรียนในรายวิชานั้น ซึ่งนับเป็นจุดเด่นของการเรียนแบบ online-learning
2) ความทันสมัยอยู่เสมอของหลักสูตรการอบรม การที่ผู้เรียนสามารถเลือกบทเรียนและจัดลำดับของการเรียนด้วยตนเองในบริการแบบ online-learningทำให้สามารถ สนองตอบพฤติกรรมการเรียนรู้ของแต่ละบุคคลได้เป็นอย่างดี เพราะผู้เรียนบางคนมีพฤติกรรมที่จะเลือกเรียนในหัวข้อหรือ บทเรียนที่ตนคิดว่ามีประโยชน์หรือสามารถตอบปัญหาที่ตนสงสัย ในขณะนั้นก่อนแล้วจึงเรียนบทเรียนอื่นๆภายหลัง นอกจากนั้นการ ที่ผู้เรียนสามารถเลือกสถานที่เวลา และช่วงเวลาที่ผู้เรียนรู้สึกว่า สะดวกสบาย หรือเหมาะสมต่อการเรียนรู้ของตนที่สุดการเรียน ย่อมเกิดจากความเต็มใจและมีความกระตือรือร้นที่จะเรียนรู้ทำให้ เกิดสัมฤทธิผลของการเรียนรู้ และการที่ผู้พัฒนาระบบ online-learning มีการปรับปรุงข้อมูลในบทเรียนของตนให้ทันสมัยอยู่เสมอจะส่งผล ให้ผู้เรียนผู้เรียนได้รับความรู้ที่เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน

3) เป็นการศึกษาที่เสียต้นทุนต่ำทั้งนี้เพราะผู้เรียนสามารถ เรียนจากแหล่งที่มีการเชื่อมโยงเครือข่ายที่ใกล้กับที่พักอาศัยหรือ แหล่งที่ผู้เรียนสะดวกที่สุด และส่วนใหญ่ผู้เรียนเสียค่าสมัครครั้ง เดียวแต่สามารถเรียนบทเรียนนั้นๆ ได้หลายครั้งไม่มีการจำกัด จำนวนครั้งที่เรียน การสอบเพื่อวัดผลก็สามารถทำได้จากสถานที่เดียวกับที่เรียน ดังนั้นเมื่อมองในแง่ของการเปรียบเทียบต้นทุนแห่งค่าเสียโอกาส (Opportunity cost) แล้ว online-learning มีต้นทุนต่อหน่วยสำหรับผู้เรียนต่ำการการเรียนโดยปกติเพราะไม่มี ค่าเดินทาง ค่าที่พัก (ในกรณีที่ผู้เรียนอยู่ไกลสถานศึกษา) และสามารถเรียน ไปในขณะที่กำลังทำงานอยู่ในที่ทำงานด้วย (ในช่วงที่มีเวลาว่าง หรือนายจ้างอนุญาติ) โดยไม่ต้องทิ้งงานเพื่อเดินทางไปเรียนในส่วน ของผู้พัฒนาบทเรียนเองก็เสียต้นทุนต่ำเพราะเสียต้นทุนในการพัฒนาครั้งเดียว ก็สามารถนำไปใช้งานได้หลายต่อหลายครั้งโดยจะเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเป็นครั้งคราว เฉพาะเพื่อการบำรุงรักษาข้อมูล อุปกรณ์ที่ให้บริการและค่าใช้จ่ายในการปรับปรุงข้อมูลเท่านั้น ซึ่งจะต่ำกว่าที่จะต้องพัฒนาบทเรียนใหม่ทุกครั้งที่จะให้บริการอย่างเห็นได้ชัด ดังนั้นผู้ให้บริการสามารถคิดค่าบริการในการ เรียนในราคาไม่แพงนักเพื่อแข่งขันกับผู้ประกอบการรายอื่น

ลักษณะเฉพาะที่สำคัญของ online-learning

ประเภทของ Online-learning
online-learning คนส่วนใหญ่จะหมายถึง การเรียนเนื้อหา หรือ สารสนเทศ ซึ่งออกแบบมาสำหรับการสอนหรือการอบรม ซึ่งใช้เทคโนโลยีของเว็บในการถ่ายทอดเนื้อหา และเทคโนโลยีระบบการบริหารรายวิชา (Course Management System) ซึ่งการถ่ายทอดเนื้อหาสามารถแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ

1. เน้นข้อความออนไลน์ (Text Online)
เป็นการนำเสนอเนื้อหาในรูปของข้อความเป็นหลัก โดยเน้นเนื้อหาที่เป็นข้อความและตัวอักษร มีลักษณะเช่นเดียวกับการสอนบนเว็บ (WBI)

2. รายวิชาออนไลน์เชิงโต้ตอบและประหยัด (Low Cost Interactive Online Course)
เป็นการนำเสนอเนื้อหาในรูปของตัวอักษร ภาพ เสียงและวีดิทัศน์ที่ผลิตขึ้นมาอย่างง่าย ๆ นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาระบบการบริหารรายวิชา เพื่อช่วยให้ผู้ใช้ปรับปรุงเนื้อหาให้ทันสมัยได้อย่างสะดวก

3. รายวิชาออนไลน์คุณภาพสูง (High Quality Online Course)
เป็นการนำเสนอเนื้อหาในลักษณะของสื่อประสมที่ได้รับการออกแบบและพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้มีการเน้นการเข้าถึงเนื้อหาตามความต้องการในลักษณะที่ไม่เป็นเชิงเส้นตรง มีการออกแบบกิจกรรมซึ่งผู้เรียนสามารถโต้ตอบกับเนื้อหา รวมทั้งมีแบบฝึกหัดและแบบทดสอบให้ผู้เรียนสามารถตรวจสอบความเข้าใจได้ หลังจากนั้นผู้สอนอาจนัดหมายผู้เรียนมาพบ เพื่อเน้นย้ำประเด็นสำคัญ ๆ ที่ผู้สอนทราบว่าผู้เรียนมักเกิดปัญหา หรือตอบปัญหาที่ผู้เรียนพบจากการที่ได้ศึกษาด้วยตนเองแล้วก่อนที่จะมาเข้าชั้นเรียนนั่นเอง