Computer Port : Thunderbolt

 ความเป็นจริงแล้ว Computer Port มีมากกว่า 15 ประเภท ไม่ว่าจะ port รุ่นแรกๆโบราณ PS/2 (ไว้ต่อเชื่อม Keyboard และ Mouse รุ่นแรกๆ ที่มาพร้อมกับ DE-9 หรือ RS-232 หรือ COM Port รวมไปถึง VGA port หรือ DE-15 สำหรับต่อจอแสดงผล 

สำหรับในบทความชุดนี้ จะมาทำความรู้จักกันเฉพาะ Port ที่มีใช้ใน NOTEBOOK รุ่นปัจจุบัน (2021) ซึ่งเรื่องที่จะนำเสนอในวันนี้ก็คือ Thunderbolt

เทคโนโลยี Thunderbolt™ คืออะไร

เทคโนโลยี Thunderbolt™ เป็นมาตรฐานโปรโตคอลของการเชื่อมต่อความเร็วสูงที่ Intel พัฒนาขึ้น (ร่วมกับ Apple) ในปี พ.ศ. 2554 เป็นอีกขั้นของเทคโนโลยีพอร์ต USB ส่งผลให้การเชื่อมต่อเพื่อการถ่ายพลังงาน เชื่อมข้อมูล และสัญญาณภาพผ่านการเชื่อมต่อเดียวกัน การรับรอง Thunderbolt™ สร้างข้อกำหนดขั้นต่ำที่สำคัญให้กับสายเคเบิล, พีซี และอุปกรณ์เสริมเพื่อช่วยให้มั่นใจได้ถึงความน่าเชื่อถือและความสามารถในการทำงานร่วมกันที่ยอดเยี่ยมยิ่งกว่าในอุปกรณ์และคู่ค้าต่างๆ ในส่วนของผู้ใช้งาน ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ Thunderbolt™ จะให้ประสบการณ์ใช้งานที่ดีเยี่ยมเมื่อทำการเชื่อมต่ออุปกรณ์เสริม

เทคโนโลยี Thunderbolt™ เป็นพอร์ตความเร็วสูงที่พัฒนาขึ้นตั้งแต่ยุคของ Thunderbolt 1 และ Thunderbolt 2 จะมีดีไซน์เฉพาะตัวเป็นหัวแบบ 6 เหลี่ยมมีให้ใช้แค่ในอุปกรณ์ของ Apple

ต่อมาด้วยคุณลักษณะเฉพาะของ USB-C (Type C) มีความเป็นสากลและสามารถเชื่อมต่อได้ง่ายไม่กังวลการสลับด้านอีกทั้งยังเชื่อมต่อกับอุปกรณ์อื้่นๆได้ดี ทำให้  Thunderbolt 3 รวมถึง Thunderbolt 4 รุ่นล่าสุดจึงได้เปลี่ยนรูปทรงเหมือนกับพอร์ต USB-C (Type C)

จากการที่พอร์ต Thunderbolt ถูกพัฒนามาจากพอร์ต USB-C (Type C) จึงมีรูปลักษณ์ที่เกือบจะเหมือนกับ USB-C (Type C) แต่จะต่างกันที่

1.สามารถเชื่อมต่อกับหน้าจอความละเอียด 4K ที่ 60 fps ได้ถึง 2 หน้าจอ สำหรับการถ่ายโอนวิดีโอบนความเร็วในการถ่ายโอนสูงสุด 40 Gb/s 

2.สามารถชาร์จไฟได้ให้แก่อุปกรณ์ต่าง ๆ ได้สูงสุด 100W
3.สามารถเชื่อมต่อการ์ดจอจากภายนอกได้ 
4.เชื่อมต่ออุปกรณ์แบบอนุกรมเป็นลูกโซ่ได้สูงสุด 6 อุปกรณ์
5.สามารถเชื่อมต่อผ่าน protocol ได้หลายแบบได้แก่ Thunderbolt, USB, DisplayPort และ PCI Express
6.ง่ายต่อการเชื่อมต่อ โดยใช้คอนเน็กเตอร์ USB-C™ ที่ใช้งานได้อเนกประสงค์ สามารถใช้ด้านใดก็ได้เสียบกับอุปกรณ์ 

ซึ่งด้วยความที่ทั้งพอร์ต USB-C (Type C) และพอร์ต Thunderbolt  นั้นมีความเหมือนกันมาก ๆ วิธีแยกความแตกต่างก็คือ ถ้าเป็น Thunderbolt จะมีสัญลักษณ์สายฟ้าที่เป็นลูกศรชี้ลง(ดังภาพด้านบน) ทั้งสายเชื่อมต่อและตัวอุปกรณ์เองด้วย

แม้ว่าเทคโนโลยี Thunderbolt 3 ยังคงใช้อยู่ใน Notebook หลายรุ่น ด้วยอัตราการส่งผ่านข้อมูลระดับ 40Gbps รองรับมาตรฐาน DisplayPort 1.4 ทำให้เชื่อมต่อจอแสดงผลภายนอกได้สูงสุด 2 จอ ด้วยความละเอียด 4K 60Hz หรือจอเดียว ด้วยความละเอียดในการแสดงผล 5K 60Hz นอกจากนั้นแล้วThunderbolt 3 ยังรองรับการส่งผ่านพลังงานตามมาตรฐาน USB Power Delivery ถึงระดับ 100 วัตต์ 

ปัจจุบัน Thunderbolt พัฒนามาสู่ Thunderbolt 4 ยังคงใช้ Interface ขั้วต่อเช่นเดิม โดยยังคงอัตราการส่งผ่านข้อมูลด้วยความเร็วสูงสุดที่ 40Gbps เท่าเดิม แต่มีประสิทธิภาพในการใช้งานจริงจะดีกว่าเดิมเนื่องจากทาง Intel ได้กำหนดอัตราส่งผ่านข้อมูลและคุณสมบัติขั้นต่ำที่ผู้ผลิตอุปกรณ์จำเป็นต้องทำตาม นอกจากนี้ Thunderbolt 4 ยังได้รับการออกแบบให้เข้ากันได้กับโปรโตคอล USB 4 (ซึ่งจะได้กล่าวในอีกบทความ) อย่างเต็มรูปแบบ นั่นหมายความว่าอุปกรณ์ Thunderbolt 4 จะทำงานร่วมกับคอมพิวเตอร์ที่เป็นพอร์ต USB 4 ได้อย่างราบรื่นและเต็มประสิทธิภาพ

สำหรับอุปกรณ์ที่มี Interface แบบ Thunderbolt  การใช้งานให้เต็มประสิทธิภาพ จะต้องใช้สาย Thunderbolt ด้วย ไม่ใช่สาย USB-C (แม้ว่าจะใช้ได้ก็ตาม) ซึ่งที่สายจะมีตัวเลขกำกับไว้ว่า เป็น Thunderbolt 3 หรือ Thunderbolt 4 

ปัจจุบันมี Notebook ที่รองรับมาตรฐาน USB4 และ Thunderbolt อยู่หลากหลาย อาทิ

• Apple 14-inch MacBook Pro
• Apple 13-inch MacBook Pro
• ASUS ZenBook 14X OLED
• ASUS ZenBook Pro Duo 15 OLED UX582
• Dreamcore Dreambook Touch 15
• HP Spectre x360 14 
• LG gram 14
• ROG Zephyrus M16
• Vaio SX14
• Vaio Z

อ้างอิง

อ้างอิง

https://www.electronicshub.org/types-of-computer-ports/ 

https://www.thailand.intel.com/ 

https://support.apple.com/
https://www.hardwarezone.com.sg/feature-why-your-next-notebook-should-have-usb-4-thunderbolt-4